Frederik van Eeden
Tijdens de tweede helft van de twintigste eeuw hebben de genetische en biochemische paradigma’s in ruime mate het wetenschappelijke onderzoek beïnvloed. Nochtans sedert meer dan twintig jaar lijkt er een nieuwe stroming te ontstaan in de research omtrent de dynamiek van de fysiologische basismechanismen. In deze mechanobiologische evolutie die de laatste tijd een versnelde ontwikkelingsgang kende spelen verschillende theorieën en basisbegrippen zoals het “tensegrity” principe, de constructale theorie en de mechanotransductie een vooraanstaande rol. Na de “genoom” verschijnt het tijdperk van de ”mechanoom”.
De ontdekking van mechanobiologische regelingsprocessen ter hoogte van de verschillende structuren van het lichaam met hun macro-, micro- en nanoscopische hiërarchische organisatie is fundamenteel om de draagwijdte van de osteopathische benadering te begrijpen. Het is uit dit oogpunt dat wij de terminologie van “Osteopathische mechanoregulatie” gebruiken.
De bewering van A.T. Still “de structuur heerst over de functie” wordt met deze evolutie verrijkt met aanvullende wetenschappelijke bevestiging. Het fysiologisch evenwichtig is dus afhankelijk zowel van de dynamica als van de stabiliteit van de steunweefsels die de verschillende lichamelijke structuren in evenwicht houden en verder ook een permanente “VOORGESPANNEN” toestand verzekeren.
In deze mechanobiologische context spelen de fascias en de membranen een “ESSENTIELE” rol in de osteopathie. Deze structuren vormen een therapeutisch “medium” met een specifieke en fundamentele werking voor het evenwicht en dus de mechanoregulatie van de verschillende anatomische macrostructuren in het bijzonder bij het in evenwicht brengen van de middenlijnen.
De mechanobiologische tendens zet ons ertoe aan, de primordiale invloed van de mechanische krachten en van de voorspanningstoestand in de weefsels op de controle van de biologische functies, terug in overweging te nemen.
Het concept van de mechanoregulatie sterkt ons in onze osteopathische praktijk en vergroot onze inzicht in de dynamica tussen de verschillende hiërarchische niveaus van de weefsels, hun mechanische kenmerken en hun talloze wisselwerkingen (fields of mechanomics). De interpretatie van osteopathische begrippen zoals reciproke tensie, voorspanning, densificatie, compressieve toestand, “transmutatie” en de evaluatie/behandeling van de anatomische middenlijnen, van de schedelbasis, van de durale gordel komen in een ander perspectief te staan met onvermijdelijke gevolgen voor de praktijk.
Jean-Pierre Noelmans DO
